قیچی گیوتین
مکانیزم کلی قیچی گیوتین به این صورت است که معمولاً تیغه پایینی ثابت و به لبه میز قیچی سوار می شود، تیغه بالائی که بهصورت عمودی قابل حرکت است نسبت به تیغه پایینی دارای زاویهای از ۱ تا ۶ درجه ای می باشد که با عبور دادن آن از کنار تیغه ثابت (پایینی) عمل برش انجام می گردد. قیچیهای گیوتین در دو نوع دستی یا ماشینی ساخته میشوند. گاهی در ساختار قیچیهای گیوتین جهت تأمین حرکت تیغه متحرک آنها و راحتی حرکت ممکن است از مکانیزم لنگ یا فشار روغن (هیدرولیک) استفاده گردد. قیچیهای گیوتین مکانیکی و هیدرولیکی دارای اجزای مهم مشترکی هستند که تقریباً این اجزا در هر دو نوع دستگاه یکسان و مشترک است.
نحوه کار و کاربرد قیچیهای گیوتین (مکانیکی):
نحوه کار قیچیهای گیوتین اینگونه است که ابتدا دستگاه را روشن کرده و سپس با به راه انداختن الکتروموتور و با فشار آوردن بر روی پدال کلاچ دستگاه عمل نموده و نیروی الکتروموتور بهوسیله واسطههایی به میللنگ یا بادامکهای قیچی منتقل میشود و حرکت دورانی دستگاه را به حرکت عمودی تبدیل میکند. این عمل باعث پائین آمدن کشوئی گیوتین که تیغه فوقانی بر روی آن نصبشده است میشود و با کمک تیغه پائین قیچی که همواره ثابت بوده و به میز بدنه دستگاه محکم شده است عمل برش بهتدریج صورت میگیرد.
کلاچ این دستگاه همانند سیستم کلاچ اتومبیل عمل میکند و چنانچه روی پدال بهطور مستمر و پشت سر همفشار وارد آید چون صفحه کلاچ آزاد نیست و نیرو به میللنگ یا بادامکها کماکان منتقل میشود کشوئی قیچی در هر رفتوبرگشت عمل برش را انجام میدهد ولی در غیر این صورت و با کنترل کلاچ دستگاه هر مرتبه که به پدال فشار وارد آید عمل برش انجام میگیرد.
در این دستگاه بدلیل اینکه در موقع برش، ورق فولادی جابجا نگردد بر روی کشوئی متحرک نگهدارنده هایی نصب گردیده که همزمان با حرکت تیغه فوقانی بهطرف تیغه پائین که برش انجام میشود ورق را با تمام قدرت نگه میدارند این نگه دارندهها دارای یک پیستون مستقل میباشند که با هوای فشرده (سیستم پنوماتیک) یا روغن تحتفشار (سیستم هیدرولیک) عمل نگهداری ورق را در تمام طول خود تقسیم میکند.
قیچیهای گیوتین در صنعت برای بریدن ورقهای فلزی تا ضخامت ۳۰ میلیمتر استفاده میشوند. همانطور که در مطلب بالا نیز ذکرشده از قیچیهای گیوتین بیشتر برای برش ورقههایی که دارای طول زیادتری میباشند استفاده میشود.
اجزاء مهم قیچیهای گیوتین:
قیچی گیوتین مکانیکی و هیدرولیکی دارای اجزای مهم مشترکی هستند که تقریباً این اجزا در هر دو نوع دستگاه یکسان و مشترک است. قیچی گیوتین مکانیکی و هیدرولیکی فقط در مکانیسم قدرت (محرکهها) باهم متفاوتاند ولی بقیه اجزاء مهم آنها تقریباً باهم مشابهاند که این اجزا به شرح زیر میباشند.
-بدنه قیچیهای گیوتین
یکی از مهمترین اجزا و شاکله هر دستگاه صنعتی و هر وسیله دیگری بدنه آن است. بدنه قیچیهای گیوتین را به ۳ روش به شرح زیر تولیدمیشوند:
- از ورقهای فولادی غلطک کاری شده که پس از عملیات ماشینکاری با پیچ و مهره یا جوش مونتاژ میشوند.
- از قطعات ریخته شده تهیه میکنند.
- با ترکیبی از دو روش فوق از ورقهای فولادی و قطعات ریخته شده تهیه میشوند.
یکی از دلایلی که بدنه قیچیهای گیوتین را بسیار مقاوم و مستحکم میسازند این است که، در حین برش اکثر بار وارده به یک قیچی بار انحرافی یا متحرک است و تنشهای پیچشی به وجود میآید، میز قیچی را مستحکم میسازند تا در مقابل نیروهای وارده مقاومت لازم را داشته باشد. یکی دیگر از این دلایل این است که، در لحظه برش ضربات سنگین بر بدنه قیچی وارد میآید و برای خنثی کردن آنها از متعادلکنندههای فنری در گیوتینهای معمولی و از متعادلکنندههای پنوماتیکی در گیوتینهای بزرگ استفاده میشود.
موتور قیچی گیوتین
موتور قیچیهای گیوتین یکی از اجزایی است که مسیر انتقال قدرت آن شروع میشود. موتور گیوتین باید از حد ظرفیت آن بیشتر باشد زیرا در کارهای مداوم و سرعتهای نسبتاً بالا زمان کوتاهی برای ذخیره انرژی بهوسیله چرخ طیار وجود دارد و این امر فشار زیادی را به موتور وارد میسازد.
کلاچ
کلاچ که در نحوه کار نیز با آن آشنا شدید، مکانیسمی است که برای ارتباط و قطع ارتباط حرکتهای دورانی به کار میرود. دلیل استفاده از کلاچ در قیچیهای گیوتین شروع دوران میللنگ و قطع و وصل عمل برش است. کلاچ در گیوتینها چه از نوع مکانیکی و چه از نوع اصطکاکی مکانیزم یکسان دارد و در هر دو دستگاه عامل ارتباط بین دنده محرک با چرخ طیار یا میللنگ است. کلاچها به دودسته تقسیم میشوند:
- کلاچهای مکانیکی: این کلاچها عبارتاند از پنینی، سه فکی، غلطکی که بیشتر در گیوتینهای مکانیکی مورداستفاده قرار میگیرند.
- کلاچهای دیسکی: کلاچهای دیسکی بهصورت هوائی (پنوماتیک) و روغنی (هیدرولیک) میباشند و در گیوتینهای هیدرولیکی بکار برده میشوند.
نگهدارندههای ورق
از اجزایی است که برای برش صحیح و دقیق نگهداشتن ورق و همچنین تنظیم دقیق آن حائز اهمیت است. نقش نگهدارندههای ورق ثابت نگه داشتن ورق بر بستر (میز) قیچی گیوتین در لحظه برش است. اگر ورق به علت عدم نیروی کافی جهت نگهداری آن از محل خود حرکت کند طبعاً برش صحیح صورت نخواهد گرفت.
علت استفاده از نگهدارنده ها در قیچیهای گیوتین این است که وقتی تیغه بالائی قیچی با ورق تماس حاصل میکند نیروی کشنده بسیار قویای به اثر اهرم ضربه زدن قیچی اضافه میشود، در این حال وسیله نگه دارنده باید آنقدر استقامت داشته باشد تا در برابر نیروها از خود مقاومت نشان دهد.
تیغههای قیچی گیوتین
مهمترین عامل برش در قیچیهای گیوتین تیغههای آن است. جنس تیغههای گیوتین را از فولادهای کرمدار تهیه میکنند و علت آن این است که، چون نیروی فوقالعاده زیادی به لبههای برنده تیغه وارد میشود بنابراین وجود کوچک ترین نقص در ساختمان متالورژیکی تیغه یا کوچک ترین کمبود در نحوه عملیات حرارتی آن یا سنگ زدن تیغه موجب وارد آمدن آسیب شدید یا حداقل فرسایش سریع تیغه شده و کار برش را غیر مطلوب میسازد.
از نکاتی که در نگهداری تیغهها باید به آن توجه نمود این است که اگر تیغهها پس از مدتی کند گردند باید بهوسیله افراد متخصص و ماهر با ماشین سنگ دقیق نسبت به تیز کردن آنها اقدام نمود در غیر این صورت کندی تیغهها اضافه بر به وجود آوردن لبههای بریده یا شکسته در ورق بریدهشده موجب آن میشود که در ورق بریدهشده پلیسههای زیادی به وجود آید و همچنین موجب فرسایش زیاد راهنماهای ضربه زن میشود تیغههای کند احتمالاً ممکن است موجب آسیب رساندن به بدنه قیچی هم گردند.
در حقیقت کاربرد دستگاه گیوتین همانند قیچی رول بر، خرد کردن و کوچک کردن ورق های بزرگ به ورق های سر و کف به اندازه مورد نیاز می باشد.